De ideeën

Voor het aquathermie-project 'Energie uit de Ringvaart' was belangrijk om te onderzoeken of de Ringvaart en de Westeinder voldoende energie zouden kunnen leveren om Rijsenhout te verwarmen. Verder hadden we vragen zoals: welke huizen komen in aanmerking, hoe kunnen we die huizen aansluiten op een warmtenet, waar zou een eventuele warmte/koude opslag kunnen komen, hoe moet dat warmtenet eruitzien en hoe organiseren we dat? Hoe verhouden de kosten zich tot de bestaande vormen van verwarming? Zouden we zelfs een eigen energiecoöperatie kunnen opzetten, zodat wij als Rijsenhoutse bewoners gezamenlijk baas worden over onze eigen energievoorziening? Hoe kunnen we de bewoners van Rijsenhout enthousiast maken hiervoor? 

 
Maurice en Wim kozen ervoor om het Utrechtse onderzoeksbureau Greenvis antwoord te laten vinden op de onderzoeksvragen. Het rapport kwam uit in mei 2023. Greenvis maakte een analyse van de beschikbare energie in de Ringvaart en Westeinder en beoordeelde die als ruim voldoende. Daar kunnen veel meer huizen mee verwarmd worden dan Rijsenhout heeft. De meest geschikte huizen zijn goed geïsoleerde huizen die geclusterd bij elkaar staan in woonwijken. Minder goed geïsoleerde huizen kunnen ook met aquathermie verwarmd worden, maar vragen dan soms een hogere watertemperatuur. Greenvis onderzocht het idee technisch en financieel en vergeleek verschillende varianten van aquathermie. De kosten van deze varianten zijn ook vergeleken met kosten van de individuele elektrische warmtepomp of een hybride oplossing. Kijken we naar de kosten voor de bewoners van de huizen, dan is een hybride warmtepomp in combinatie met een CV-ketel nu nog de goedkoopste oplossing. Maar die oplossing is niet duurzaam en niet toekomstbestendig. Er is namelijk nog steeds CO2-uitstoot en afhankelijkheid van aardgas. Willen we echt van het gas af, dan is een gewone, individuele warmtepomp van 50 graden het goedkoopste voor bewoners, maar dan moet het huis heel goed geïsoleerd zijn. Willen we ook huizen aansluiten die minder goed geïsoleerd zijn, dan is een 70 graden centraal warmtenet de beste keuze. De kosten van de aanleg van een warmtenet zijn wel hoog, want alle straten moeten open. Om kosten te besparen zou dat gecombineerd kunnen worden met bijvoorbeeld onderhoudswerkzaamheden van rioleringen. Maar eerst moet er meer onderzocht worden.   

Ook Jos dook in de materie van buurtbatterijen en startte met het verzamelen van informatie. Vervolgens had Jos overlegbijeenkomsten met ambtenaren van de gemeente Haarlemmermeer en met enkele experts op het gebied van energietransitie. Zo kon het idee verder uitgewerkt worden en kwamen de onderzoeksvragen op papier: welke batterij is geschikt, wat is de ideale locatie, welke opbrengsten levert de batterij, wat zijn de kosten en of is het haalbaar? Jos koos ervoor om onderzoeksbureau Emmett Green uit Delft dit onderzoek te laten uitvoeren. In juli 2023 verscheen het onderzoeksrapport. De conclusie van het rapport is dat de buurtbatterij financieel haalbaar is als: 

• De batterij deelneemt aan de energiemarkt en 'handelt' in stroom (laden en ontladen op het juiste moment); 
• Er afstemming is met de netbeheerder; 
• En er een energiecoöperatie wordt opgericht óf andere partijen zijn die willen investeren. 

Het opzetten van een warmtenet dat wordt gevoed uit aquathermie vraagt veel energie. Het opwarmen van water en het pompen vanuit en naar de Ringvaart en naar en van de huizen kost energie. Die energie kunnen we opwekken met wind- en zonne-energie, maar die energie moeten we op elk moment beschikbaar hebben. En daar kunnen de buurtbatterijen hun nut bewijzen. De Ringvaart biedt thermische energie als startpunt voor duurzaam verwarmen, de buurtbatterijen zorgen voor de stroomopslag en -levering als de pompen moeten draaien. Zou het ons lukken om beide ideeën van de grond te krijgen en de Rijsenhoutse inwoners warm te stoken voor een eigen energie-coöperatie?